Kto i kiedy może otrzymać zasiłek z pomocy społecznej
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. 2015r. poz. 163).
Pomoc społeczna ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Pomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:
-
- ubóstwa,
- sieroctwa,
- bezdomności,
- bezrobocia,
- niepełnosprawności,
- długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- przemocy w rodzinie,
- a. potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
- trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach;
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
- alkoholizmu lub narkomanii,
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701,00zł;
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528,00zł. Przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w punktach 2-15.
Przyznanie świadczenia z pomocy społecznej musi być poprzedzone przeprowadzeniem wywiadu rodzinnego (środowiskowego) w miejscu zamieszkania. W świetle ustawodawstwa dotyczącego pomocy społecznej rodzina – to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Oprócz danych dotyczących posiadanych źródeł dochodów, sytuacji zawodowej zdrowotnej, rodzinnej, pracownik socjalny może domagać się złożenia oświadczenia o posiadanym stanie majątkowym. Odmowa złożenia takiego oświadczenia może być podstawą do odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej.
Podstawę ustalenia danych osoby ubiegającej się o świadczenia, stanu jej zdrowia oraz sytuacji osobistej, rodzinnej i materialnej stanowią odpowiednio aktualne dokumenty, a w szczególności:
- dowód osobisty, orzeczenie komisji ds. inwalidztwa i zatrudnienia w przypadku osób, które uzyskały takie orzeczenie przed 31 sierpnia 1997 r., lub po tej dacie decyzja organu rentowego przyznająca świadczenie z ubezpieczenia społecznego albo zaświadczenie o stopniu niepełnosprawności, wydane na podstawie odrębnych przepisów, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia.
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości wynagrodzenia netto z tytułu zatrudnienia z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku.
- dowód otrzymania renty lub emerytury z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku.
- zaświadczenie z Urzędu Gminy o wielkości gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych,
- zaświadczenie ze szkoły o kontynuowaniu przez dziecko nauki w gimnazjum, szkole średniej i wyższej oraz oświadczenie, że dziecko nie otrzymuje pomocy materialnej ze szkoły,
- decyzja urzędu pracy o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, o utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku, dodatku szkoleniowego, stypendium, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego albo potwierdzenia z urzędu pracy, że osoba ta znajduje się w rejestrze urzędu jako osoba szukająca pracy.
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej zobowiązane są do współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak współdziałania z pracownikiem socjalnym, nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, marnotrawstwo zasobów własnych lub przyznanych świadczeń mogą być podstawą do odmowy przyznania, ograniczenia lub wstrzymania świadczeń pomocy społecznej.
Z pomocy społecznej można otrzymać następujące świadczenia:
pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Całkowita niezdolność do pracy oznacza:
- całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji), albo
- zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub
- znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).
Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która ukończyła 60 lat (kobieta) lat 65 lat (mężczyzna). Wysokość świadczenia jest to: różnica między kryterium dochodowym na osobę a posiadanym dochodem. Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł. i wyższa niż 604,00zł.
Do zasiłku stałego przysługują świadczenia zdrowotne na określonych zasadach w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, przysługują one również osobom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej zasiłek stały nie przysługuje.
w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość zasiłku okresowego ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – 50% różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby.
- w przypadku rodziny – 50% różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny.
- kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł. miesięcznie.
- zasiłki celowe mogą być przyznawane na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw mieszkania, a także kosztów pogrzebu.
- mogą być przyznane również z przeznaczeniem na wyrównanie strat poniesionych w wyniku zdarzenia losowego bądź klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.- w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy, w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi lub pod warunkiem zwrotu części bądź całości wypłaconego zasiłku.
Osobie albo rodzinie gmina może przyznać pomoc w formie pieniężnej lub rzeczowej w celu ekonomicznego usamodzielnienia. Pomoc ta może być przyznana w formie jednorazowego zasiłku celowego lub nieoprocentowanej pożyczki, która może być umorzona w całości lub w części, jeżeli przyczyni się to szybszego osiągnięcia celów pomocy społecznej. Pomocy tej można udzielić także w formie rzeczowej przez udostępnienie maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwości zorganizowania własnego warsztatu pracy oraz urządzeń ułatwiających pracę niepełnosprawnym.
Praca socjalna czyli działanie zawodowe zmierzające do odzyskania przez klienta pomocy społecznej pełnej samodzielności i integracji ze środowiskiem lokalnym.
W ramach pracy socjalnej przysługuje nieodpłatne poradnictwo, zwłaszcza prawne, pedagogiczne psychologiczne.
Może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny. Praca socjalna musi szanować godność osoby lub rodziny i jej prawa do samostanowienia, świadczona jest osobom lub rodzinom bez względu na osiągany dochód.
- Udzielenie schronienia następuje przez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowniach, schroniskach domach dla bezdomnych i lub innych miejscach do tego celu przeznaczonych.
- Pomoc w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić.
Pomoc ta może być świadczona doraźnie lub okresowo, według zasad o odpłatności określonych przez Radę Gminy. W stosunku do osób, których dochód przekracza kryterium dochodowe – odpłatnie lub nieodpłatnie dla tych osób, których dochody nie przekraczają kryteriów, ze szczególną preferencją pomocy w tej formie dla dzieci i młodzieży szkolnej.- Przyznanie niezbędnego ubrania następuje przez dostarczenie osobie potrzebującej bielizny, odzieży i obuwia o odpowiednich rozmiarach, stosownych do pory roku. Niezbędne ubranie może pochodzić ze zbiórek społecznych oraz zostać zakupione w tanich punktach sprzedaży.
Usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
Przysługują one szczególnie osobom samotnym, które z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, a rodzina a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Mogą być przyznane także osobom posiadającym rodzinę, która nie jest w stanie zapewnić opieki. Rada Miejska w Łowiczu ustaliła zasady płatności za usługi, uzależniając je od dochodu.
- w przypadku przez osobę dochodów na poziomie do 200% ustawowego kryterium dochodowego – nieodpłatnie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 200% do 225% ustawowego kryterium dochodowego
odpłatność wynosi:
- 10% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 20% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 225% do 250% ustawowego kryterium dochodowego odpłatność wynosi:
- 30% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 40% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 250% do 300% ustawowego kryterium dochodowego odpłatność wynosi:
- 60% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 70% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie powyżej 300% ustawowego kryterium dochodowego – odpłatność wynosi 100% kosztów ponoszonych przez Ośrodek.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie do 250% ustawowego kryterium dochodowego – nieodpłatnie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 250% do 300% ustawowego kryterium dochodowego
odpłatność wynosi:
- 10% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 20% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 300% do 350% ustawowego kryterium dochodowego odpłatność wynosi:
- 30% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 40% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 350% do 400% ustawowego kryterium dochodowego odpłatność wynosi:
- 60% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 70% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie od 4000% do 450% ustawowego kryterium dochodowego odpłatność wynosi:
- 80% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby samotnie gospodarującej
- 90% kosztów ponoszonych przez Ośrodek dla osoby gospodarującej w rodzinie
- w przypadku osiągania przez osobę dochodów na poziomie powyżej 450% ustawowego kryterium dochodowego – odpłatność wynosi 100% kosztów ponoszonych przez Ośrodek.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach Dyrektor MOPS w Łowiczu w drodze decyzji administracyjnej może zwolnić całkowicie lub częściowo od opłat za usługi opiekuńcze osoby zobowiązane do ponoszenia opłat ich wniosek lub na wniosek pracownika socjalnego może ona zostać zwolniona z ponoszenia opłatna czas określony, ze względu na:
- korzystanie co najmniej z dwóch rodzajów specjalistycznych usług lub korzystania jednocześnie z usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych;
- konieczność ponoszenia opłat za pobyt członka rodziny w domu pomocy społecznej lub ośrodka wsparcia i wszelkiego typu placówkach opiekuńczo-wychowawczych i leczniczo-rehabilitacyjnych;
- więcej niż jedną osobę w rodzinie wymagającą pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych lub usług opiekuńczych;
- zdarzenia losowe.
Przeznaczone są przede wszystkim dla osób wymagających całodobowej opieki: z powodu wieku, choroby niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. Domu te świadczą usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Zakres i poziom ich świadczeń powinien być dostosowany do zindywidualizowanych potrzeb i oczekiwań. Podział tych instytucji uwzględnia specyfikę ludzi starszych i niepełnosprawnych, potrzeby osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym dzieci i dorosłych. Do domów pomocy społecznej mogą być kierowane osoby wymagające całodobowej opieki, którym właściwy, według miejsca zamieszkania, ośrodek pomocy społecznej oraz najbliższa rodzina nie są w stanie zapewnić odpowiedniej opieki, mimo czynionych starań w tym zakresie. W tej sprawie konieczny jest pisemny wniosek osoby zainteresowanej lub jej opiekuna prawnego, wywiad środowiskowy potwierdzający potrzebę przydzielenia miejsca w odpowiednim domu. Akta sprawy skompletowane w ośrodku pomocy społecznej stanowią podstawę dla właściwego organu (gminy lub powiatu) do wydania decyzji o przyznaniu miejsca w domu i o odpłatności. Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Odpłatność za pobyt pensjonariusza w domu pomocy społecznej ponoszą w kolejności:
- mieszkaniec domu lub jego przedstawiciel prawny, małżonek, zstępni przed wstępnymi, inne osoby nie wymienionej w ustawie o pomocy społecznej,
- gmina, z której osoba została skierowana, przy czym osoby i gmina nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.
Opłatę miesięczną wnoszą:
- mieszkaniec domu maksymalnie 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.
- małżonek, zstępni przed wstępnymi oraz inne osoby zgodnie z zawartymi umowami,
- gmina w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania a opłatami wnoszonymi przez osoby wymienione w punktach a i b. W przypadku niewywiązywania się osób, o których mowa w punktach a i b, z obowiązku opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej gminie przysługuje prawo dochodzenia zwrotu środków poniesionych na ten cel wydatków.
Procedura kierowania i odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej
Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie organ, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Decyzję o przyznaniu pomocy podejmuje i podpisuje Dyrektor ośrodka pomocy społecznej. Odwołanie od niekorzystnej dla nas decyzji składamy w ciągu 14 dni od daty jej otrzymania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.